Het openbaar vervoer, een schitterend fenomeen. Openbaar vervoer is personenvervoer dat openbaar toegankelijk is. Dat wil zeggen dat iedereen die dat wil van de vervoerdienst gebruik kan maken. Openbaarvervoerbedrijven hebben meestal een vervoerplicht die hen dwingt iedereen die daar om vraagt te vervoeren, mits de reiziger het geldende tarief betaalt en zich aan de gebruikelijke fatsoensregels houdt. In het particulier vervoer daarentegen beslist de eigenaar van het vervoermiddel wie wel en niet mee mag.
De Hollandse student mag gratis van het openbaar vervoer gebruik maken. Ome DUO houdt er al rekening mee dat je studie vertraging oploopt en daarom krijg je bij de start van je studie er al een jaartje gratis bij. Is toch lekker. Ben je klaar met studeren? Niet vergeten het studentenreisproduct stop te zetten. Kost je anders 194 euro per maand. Ze moeten het toch ergens van financieren.
In het openbaar vervoer wordt er onderscheid gemaakt tussen lijndiensten en vraagafhankelijke vervoer. Lijndiensten rijden volgens een vaste dienstregeling, of er nu veel of weinig reizigers zijn. Vraagafhankelijke diensten passen zich aan aan de vraag die zich op dat moment voordoet. Vaak moet men vooraf bellen om van een vraagafhankelijke dienst gebruik te maken. Deze in de volksmond ‘belbussen’ vallen samen met de bussen op de Waddeneilanden echter niet onder het studentenreisproduct. Speerpuntje voor het volgende kabinet.
Terug naar de lijndiensten. Doordeweeks maken de meeste studenten gebruik van lijn 11 en 15. Ieder rationeel mens pakt liever de fiets dan in een volgepropt blik sardientjes bij Zernike afgeleverd te worden. We kennen allemaal echter ook de momenten dat je geen zin hebt om je band te plakken, het verlies van 45 euro bij de fietsenmaker nog niet geaccepteerd hebt (er moet immers zowel een nieuwe binnen als buitenband op), of als de zwerver die te goeder trouw fietsen verkoopt zijn telefoon niet opneemt. Voor deze mensen rijdt de buschaffeur elke dag op en neer.
Buschauffeur, het is niet een beroep wat veel mensen ambiëren. “Hey buschaffeur, de hele bus moet pissen” slaat meestal om in “Hey buschaffeur we gaan je busje slopen” . Verder wordt iemand met een te korte das meestal uitgemaakt voor “buschauffeur”. Het beroep kent dan ook weinig status. De buschaffeur rijdt meestal in troosteloze trajecten waar je na een halve werkdag alle highlights van hebt gezien. Om een beetje uit de sleur te komen is wat creativiteit vereist maar de busmaatschappijen zijn hier niet altijd van gediend. Zo werd buschaffeur Shandrick Elodia in het najaar van 2014 landelijk bekend toen hij door zijn werkgever Syntus op non-actief werd gezet omdat hij ‘te vrolijk’ zou zijn in de bus (LINK). De chauffeur maakte tijdens zijn ritten grapjes en draaide muziek maar collega-chauffeurs vonden dat hij het vak daarmee niet serieus nam. Ze deden hun beklag bij het management van de busmaatschappij. De man bood Syntus zijn excuses aan, maar werd desondanks nooit meer opgeroepen voor een dienst op de bus.
Buslijn 115 is echter anders. De verbinding tussen Assen en Heerenveen doet er, als de chauffeur in een keer goed rijdt, precies 104 minuten over. Als er elke keer iemand op de knop drukt, stop hij welgeteld 75 keer. De bus bracht de Paarse helden via Assen langs Bovensmilde, Smilde, Appelscha, Oosterwolde, Donkerbroek, Hoornsterzwaag, Jubbega, Oudehorne, Nieuwehorne, Katlijk, Mildam en Oudeschoot naar Heerenveen. Op één ochtend zagen de studenten meer van de provincie Drenthe en Friesland dan in het gehele voorgaande jaar. In lijn 115 zat geen stand-up comedian, muzikant of artiest achter het stuur. Was ook niet nodig. De passagiers keken hun ogen uit. De nuchtere Friese achter het stuur had zijn volle concentratie nodig om de weg te onthouden. Drie keer pakte hij een verkeerde afslag. Het had minder gekund. De wedstrijd zelf ging overigens verloren. De Friezen waren met 18-11 te sterk.
Volgende week weer lekker met lijn 11, lijn 15 of de fiets. Dan kan de focus weer op de bestemming.